Royal Netherlands Institute for Sea Research

NSME North Sea Methane Emissions

Minder lekkende boorputten op de Noordzee dan gedacht

Uit minder dan twee procent van de verlaten boorputten in het Nederlandse deel van de Noordzee ontsnapt methaan dat afkomstig is uit ondiepe gasvoorkomens. Tot die conclusie komen onderzoekers van NIOZ en TNO, in samenwerking met het Staatstoezicht op de Mijnen, SodM. De uitkomst van dit onderzoek neemt de zorg weg van eerder Duits onderzoek waarbij geconcludeerd werd dat één derde van alle boorputten methaan zouden lekken uit ondiepe gasvoorkomens.

Kamervragen aanleiding voor dit onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van vragen die de Kamer stelde in 2017 en in 2020 over alarmerende berichten in eerder Duitse onderzoek over lekkage vanuit verlaten boorputten. Dat concludeerde op basis van onderzoek in de Noorse en Engelse Noordzee dat álle (100%) verlaten boorputten geboord door ondiep gas methaan zouden lekken. Ook putten geboord in de buurt van ondiep gas lekten vaker methaan. Tevens vonden ze dat 1 op de 3 putten door ondiepe gas is geboord. Hieruit concludeerden zij dat in de hele Noordzee één derde van alle putten lekt.

Ondiep gas

Ondiep gas bevindt zich in los zand en klei tot een diepte van maximaal één kilometer. Aardgas wordt gewoonlijk gewonnen op diepten van drie tot vier kilometer. Om deze gasvelden te vinden wordt soms ook door het ondiepe gas geboord. Veel van deze putten worden na de boring afgesloten en verlaten omdat er geen diep gas werd aangetroffen.

Dit onderzoek toont aan dat het aantal lekkende putten lager is

Er zijn 1450 verlaten Nederlandse putten in de Noordzee. Op basis van karteringen van de ondergrond weten we dat in de Nederlandse Noordzee maar 1 op de 10 boringen door ondiep gas zijn geboord (en niet 1 op de 3). Voor dit onderzoek hebben we 57 van die verlaten boorputten bezocht met het onderzoeksschip de RV Pelagia, waarvan 33 door ondiep gas is geboord. Bij 6 van de 33 putten bleek methaan te ontsnappen afkomstig van ondiepe gasvoorkomens. Dat is minder dan 20% (en niet 100% zoals het Duitse onderzoek suggereerde over de Noorse en Engelse delen van de Noordzee). Putten geboord in de buurt van ondiep gas lekten niet. Wanneer deze cijfers worden geëxtrapoleerd lekt minder dan twee procent van de verlaten boorputten in het Nederlandse deel van de Noordzee methaan afkomstig van ondiepe gasvoorkomens.

Sterk broeikasgas

De consequenties van lekkend methaan kunnen in principe groot zijn. Methaan is een veel sterker broeikasgas dan CO2. Toch concluderen de onderzoekers dat de consequenties van deze beperkte hoeveelheid lekkende putten waarschijnlijk gering is. In het gebied borrelt ook van nature ondiep gas op uit de zeebodem. In vergelijking met deze natuurlijke bron was het aantal bellenpluimen die werd waargenomen bij de verlaten boorputten veel kleiner. De precieze omvang van de methaanlekkages zal nog worden gemeten.

Tijdlijn project met links

aug 2017 Publicatie Vielstädte et al. Shallow Gas Migration along Hydrocarbon Wells–An Unconsidered, Anthropogenic Source of Biogenic Methane in the North Sea | Environmental Science & Technology (acs.org)
nov 2017 Tweede Kamer vraagt aandacht methaanemissie bij gaswinning na.a.v. publicatie Vielstädte et. al. (2015, 2017)  
mrt 2018 SodM bij bespreking Vielstädte publicatie bij EU Offshore Authorities Group   
juni 2018 Opdracht SodM aan TNO-AGE project inventarisatie putten door lagen met shallow gas  
mei 2020 TNO-rapport TNO 2019 R11562 version 1.3 Naam Inventory of wells through shallow gas layers in the Dutch North Sea | NLOG
juli 2020 Publicatie Böttner et al. (2020): ook putten in de buurt van shallow gas lekken Greenhouse gas emissions from marine decommissioned hydrocarbon wells: leakage detection, monitoring and mitigation strategies - ScienceDirect
aug 2020 Kamervragen n.a.v. publicatie Böttner (2020)  
nov 2020 TNO commentaar op publicatie Böttner (Elsevier publiceert commentaar in september 2021, zie onder)  
sept 2021 TNO paper Comment on Böttner 2020 Comment on “Greenhouse gas emissions from marine decommissioned hydrocarbon wells. ScienceDirect
dec 2021 Formele overeenkomst samenwerkingsproject NIOZ, TNO met SodM  
feb 2022 TNO paper Origin of shallow gas in the Dutch North Sea — Seismic versus geochemical evidence | Interpretation (seg.org)
juni 2022 Expeditie #1 PE 503 Nieuwsbericht expeditie 1 op NIOZ-website
dec 2022 TNO rapport Naam Assessing the possibility of gas leakage through drilling induced fractures in shallow formations | NLOG
jan 2023 TNO_NIOZ Cruise report 503 (update report Nov 2023)  
okt 2023 Expeditie #2 PE 525

Blog Methane emission in the North Sea II - NIOZ 

nov 2023  TNO-NIOZ Report of the results from the 64PE503 Expedition. Phase 1 of the North Sea Methane Project TNO-NIOZ-report-North-Sea-Methane-Project-2023.pdf
jan 2024 Cruise report PE 525  
aug 2024   Expeditie #3 PE 537 Blog NIOZ@SEA | Methane-emission-in-the-North-Sea-III - NIOZ
2025 Internationaal symposium Noordzeemethaan