De visvoeding-industrie is op zoek naar alternatieve eiwitbronnen voor het veelgebruikte vismeel of soja. Zeewier kan in potentie een duurzaam alternatief zijn, onder voorwaarde dat het eiwitpercentage van het zeewier gelijk of hoger is dan het product dat het moet vervangen. Soja heeft een eiwitpercentage van 40% en vismeel maar liefst 60%. Zeewier heeft, afhankelijk van bijvoorbeeld de soort en het seizoen, een eiwitconcentratie tussen de 10 en 20 procent.

Nijltilapia (Oreochromis niloticus).

Eiwitpercentage in zeewier verhogen

Uit het ZEEVIVO onderzoek bleek dat de toevoeging van nitraat leidt tot een hogere groeisnelheid en een hogere eiwitconcentratie in het zeewier. De toename in eiwitconcentratie was zelfs zo snel, dat het mogelijk is om zeewier te verrijken door het twee weken voor de oogst onder verhoogde nitraatconcentraties te laten groeien. Daarnaast is het eiwit uit zeewier verder geconcentreerd door middel van bioraffinage. Hierbij wordt het zeewier in een oplossing gebracht met een verhoogde pH en temperatuur waardoor een deel van het eiwit oplost. Deze vloeistof wordt vervolgens verder ingedikt met behulp van membraanfiltratie en zodoende kunnen zeewierproducten worden gemaakt met meer dan 30 procent eiwit.

Kansen verduurzamen aquacultuur

Voor het ZEEVIVO-project werden drie verschillende zeewierproducten, gebaseerd op het groenwier Ulva lactuca, het roodwier Solieria chordalis en een 50:50 mix van beide, gebruikt om soja te vervangen in voeding voor tilapia’s. Tijdens twee voedingsproeven werden de groeiprestaties van tilapia’s die werden gevoerd met de experimentele zeewiervoeders vergeleken met de uitkomsten van een standaard referentiedieet. Uit de eerste proef, waarin 25% van het sojaeiwit werd vervangen door zeewiereiwit, bleek dat de voeropname en groei van de vissen voor alle voeders vergelijkbaar was. Tijdens de tweede proef, waarin 20% van het referentiedieet werd vervangen door de verschillende zeewierproducten, was de groei en voederconversie van de vissen gevoerd met het standaard referentie dieet en het dieet met het zeewierproduct gebaseerd op het groenwier Ulva lactuca vergelijkbaar.

Het ZEEVIVO-project laat zien dat zeewier producten met voldoende eiwit geschikt zouden kunnen zijn om, in ieder geval gedeeltelijk, de sojacomponent in voer voor tilapia’s, te vervangen. Deze bevindingen kunnen een wereldwijde impact hebben op de productie van kweekvis en de verduurzaming van de aquacultuursector.

In het ZEEVIVO project werkten Hogeschool VHL, NIOZ, WLR, WMR, Danvos en Hortimare aan een zeewierproduct met een zo hoog mogelijke eiwitconcentratie. Het project werd medegefinancierd door regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).