Dutch version below

Research programme

SUBES is an applied scientific research programme in which samples are taken from the bottom every 1000 meters in the area of the Wadden Sea that are permanently submerged. All animal soil organisms larger than 1 mm are collected from the standardised samples. These are identified, measured and weighed one by one in a laboratory. Oscar Franken explains that this sampling is actually a continuation of the sampling campaigns that were previously carried out as part of the Wadden Mosaic project. The samples are taken with a box core from a research vessel or from a rubber dinghy with a manual corer. In total, samples are taken at over 1000 points. In addition, the grain size of the various soil fractions is determined. SUBES is the only study that is extensive enough to perform Wadden Sea-wide analyses in the submerged parts. ‘It is important to know what is happening in the channels. That is why the study is being continued,’ says Tjisse van der Heide.

Role as nature manager

As the nature management organization of the major water bodies, Rijkswaterstaat wants to gain insight into the ecological water and sediment quality of the Wadden Sea. Important changes in the ecology of water systems begin with changes in the composition of the soil (sediment) and soil life (benthos). This requires scientific research in the submerged part of the Wadden Sea. Since 2008, the NIOZ, partly funded by Rijkswaterstaat, has also been conducting scientific research into the benthic species and the composition of the seabed in the intertidal part of the Wadden Sea. This research is being conducted under the name Synoptic Intertidal Benthic Survey (SIBES): Sampling the intertidal macrofauna with SIBES - NIOZ.

Onderzoeksprogramma SUBES onderzoekt bodemsamenstelling Waddenzee

Het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) gaat voor Rijkswaterstaat onderzoek doen naar het bodemleven en de bodemsamenstelling in het ondergelopen deel van de Waddenzee. Het onderzoek bestaat uit het nemen en analyseren van bodemmonsters, er ervoor zorgen dat de onderzoeksgegevens openbaar toegankelijk en bruikbaar zijn. Rijkswaterstaat wil voor het onderzoek gebruik maken van het monitoringsprogramma Synoptic Subtidal Benthic Survey (SUBES) dat door NIOZ ontwikkeld is. Het onderzoek moet eind 2025 afgerond zijn en kan Rijkswaterstaat helpen in het beheer van de Waddenzee.

Onderzoeksprogramma

SUBES is een toegepast wetenschappelijk onderzoeksprogramma waarbij op iedere 1000 meter in het niet-droogvallende deel van de Waddenzee monsters genomen worden van de bodem. Oscar Franken vertelt dat deze bemonstering eigenlijk een vervolg is van de bemonsteringen die eerder in het kader van project Waddenmozaiek werd uitgevoerd. De monsters worden genomen met een boxcore vanaf een onderzoeksschip of vanuit een rubberboot met een steekbuis. In totaal gaat het om monsters op ruim 1000 punten. Uit de gestandaardiseerde monsters worden alle dierlijke bodemorganismen die groter zijn dan 1 mm verzameld. Die worden in een laboratorium stuk voor stuk op naam gebracht, gemeten en gewogen. Daarnaast wordt de korrelgrootte van de verschillende bodemfracties bepaald. SUBES is het enige onderzoek dat uitgebreid genoeg is om Waddenzee-brede analyses te verrichten in het niet-droogvallende wad. ‘’We vinden het ook belangrijk om te weten wat er in de geulen gebeurd. Vandaar dat het onderzoek voortgezet wordt,’’ aldus Tjisse van der Heide.

Rol natuurbeheerder

Als natuurbeheerder van de grote wateren wil Rijkswaterstaat inzicht krijgen in de ecologische water- en bodemkwaliteit van de Waddenzee. Belangrijke veranderingen in de ecologie van watersystemen beginnen bij veranderingen in de samenstelling van bodem (sediment) en bodemleven (benthos) samenstelling. Hiervoor is wetenschappelijk onderzoek in het ondergedoken deel van de Waddenzee noodzakelijk. Sinds 2008 voert het NIOZ, mede door financiering door Rijkswaterstaat, ook wetenschappelijk onderzoek uit naar het bodemleven en de bodemsamenstelling in het droogvallende deel van de Waddenzee. Dit vindt plaats onder de naam Synoptic Intertidal BEnthic Survey (SIBES): https://www.rijkswaterstaat.nl/nieuws/archief/2025/02/data-helpt-besluitvorming-beheer-waddenzee