Help mee bij het volgen van jonge lepelaars op eerste zuidwaartse trek vanuit de Waddenzee

Grote onderlinge variatie in trekgedrag

Op basis van 30 jaar aan waarnemingen van individueel geringde lepelaars is bekend dat volwassen lepelaars, die in Nederland broeden en de winter doorbrengen langs de Atlantische kust tussen Frankrijk en Senegal, een grote individuele variatie laten zien in trekroutes. Ze verschillen onderling zowel in de richting waarin ze vliegen als in de afstand die ze afleggen tussen broed- en overwinteringsgebied. Ook zijn volwassen lepelaars heel plaats trouw aan hun overwinteringsplek. Dat betekent dat de beslissing waar naar toe te vliegen en de winter door te brengen, al vroeg in het leven van een lepelaar wordt gemaakt. Om te bepalen hoe lepelaars deze beslissing maken, zijn dit voorjaar twintig jonge lepelaars uitgerust met geavanceerde zendertjes. Daarmee zijn ze te volgen tijdens de trek en hopen de onderzoekers beter te begrijpen of de grote individuele variatie in trekroutes vooral wordt bepaald door genetische variatie of door de variatie in de omgevingsfactoren, zoals windrichting en -snelheid, voedselaanbod, maar ook het gedrag van soortgenoten, die de vogels vóór en tijdens hun eerste trek naar het zuiden ervaren.

Help mee!
De geavanceerde zendertjes geven elke tien minuten precies aan waar de jonge vogels zijn op basis van GPS-posities, maar informatie over de omgeving die de vogels ervaren ontbreekt. Daarvoor is de hulp van burgerwetenschappers nodig. Iedereen kan foto’s en veldwaarnemingen van de gezenderde lepelaars insturen via een online observatieformulier of via de Animal Tracker app. Met omgevingsinformatie zoals groepssamenstelling en landschapstype kunnen de onderzoekers het trekgedrag van de jonge lepelaars beter interpreteren. Dat kan weer van belang zijn bij het beheer van gebieden waarvan lepelaars gebruik maken tijdens hun trek. Instructies over het herkennen van de gezenderde lepelaars is te vinden op de NIOZ-website. Tamar Lok, postdoc-onderzoeker bij het NIOZ, verwacht dat de vogels de komende maand beginnen aan hun reis naar het zuiden.

Waar zijn Arno, Kiki, Anne en Veer?
De Nederlandse lepelaars Arno, Kiki, Anne en Veer die in 2019 op Schiermonnikoog zijn geboren, zijn uitgerust met een gps-rugzakje en verblijven op dit moment langs de Groninger kust of op Schiermonnikoog. De vliegroutes die zij hebben afgelegd zijn live te bekijken en in blogs schrijven onderzoekers van het NIOZ over het dagelijks leven van de jonge lepelaars.