Adult knot searching for food on the mud flats of the Wadden Sea. Credits: Benjamin Gnep.

Automatic character test

Ersoy and colleagues used automated measurements to assay the characters of both old and young red knots. Young red knots were defined as birds arriving in the Wadden Sea for the first time in their lives, after departing from the tundra where they hatch. Captured birds were placed briefly in a tent containing sand-filled trays and a recording camera with a bird's-eye view of the entire tent. A computer algorithm uses the footage to determine how much the birds have moved around the tent. Exploratory types easily cover 200 meters within 20 minutes in the tent, hopping from one tray to the next. The inactive knots often remain on one of the trays until they are released.

Consistent results

"This automatic test has proven to be a reliable way to investigate the characters of the knots," said the test's creator, behavioural ecologist Allert Bijleveld of NIOZ. "When we put adult birds in the tent at intervals of days, weeks and months, the computer comes to the same conclusion on character. But when we repeatedly subject young birds to the test, they are not yet consistent in their measured character," Bijleveld said.

Character and food choice

Character is also related to food choice, according to the researchers. Exploratory types are constantly looking for the best food: prey which are easy to digest. Unfortunately, high quality prey such as shrimp and thin-shelled bivalves are difficult to find. Conversely, more passive birds are satisfied with prey that are more difficult to digest, but easier to find, such as shellfish with relatively little meat and lots of shell. Bijleveld: "From the traces left in the birds' blood by their diet, we could see that the older birds, with a consistent character, are also consistent in their food choice. Young birds not only have a less consistent character but are also much more variable in their diet. They seem to experiment by trying different prey, even seaweed."

First experiences

Based on the results of their character assays, Ersoy and colleagues conclude in their article that the character of the red knot is formed in the first year of life. The character of young birds is shaped by their initial experiences in the Wadden Sea, following their arrival from the tundra breeding grounds, where their first sustenance primarily consisted of insects. When they return to the Wadden Sea in subsequent years, they have seemingly formed food preferences and developed their character accordingly.

Flexibility

For Bijleveld, this research is another step forward in assembling the complex puzzle of wader behaviour. "It is fascinating to see how young birds still react flexibly to their environment and older birds have more fixed patterns. How this fits into a broader evolutionary picture, in terms of flexibility to a changing environment, is an open but interesting question. Apparently, it pays off to specialize over time. In a rapidly changing environment, it will therefore be the young birds that can adapt most easily to a new situation with, for example, very different food."          


Karakter van wadvogel wordt in eerste levensjaar gevormd

Onder kanoeten bestaan passieve types en meer ondernemende vogels, die hun omgeving heel actief onderzoeken. Met die karakters kruipen ze niet uit het ei; ze vormen zich vermoedelijk pas later in het eerste levensjaar, afhankelijk van hun ervaringen in de Waddenzee. Dat concluderen Selin Ersoy en collega’s in een nieuwe publicatie die recent is verschenen in het tijdschrift Animal Behaviour.

Automatische karaktertest

Voor hun onderzoek maakten Ersoy en collega’s gebruik van een ‘automatische karaktermeting’ van zowel oudere vogels als jonge kanoeten die vers van de toendra voor de eerste keer in de Waddenzee arriveerden. Wanneer een vogel wordt gevangen en heel even in een soort tipi-tentje wordt gezet met een aantal bakken met zand daarin, kan een camera in de top van de tent registreren wat de vogels vervolgens doen. Een computeralgoritme bepaalt vervolgens het karakter van de vogels. Exploratieve types leggen binnen 20 minuten in het tentje makkelijk 200 meter af, terwijl ze van de ene bak naar de andere hippen om te zien of daar wat te eten in zit. De terughoudender kanoeten blijven in veel gevallen 20 minuten op één van de bakken zitten tot ze weer worden vrijgelaten.

Consistente resultaten

“Deze automatische test heeft zich de afgelopen jaren bewezen als een goede manier om de karaktertypen van de kanoeten te onderzoeken”, zegt de bedenker van de test, gedragsecoloog Allert Bijleveld van het NIOZ. “Wanneer we volwassen kanoeten met enige tussentijd in het tentje zetten, komt de computer vrijwel altijd tot eenzelfde conclusie. Maar wanneer we eerstejaars vogels herhaaldelijk aan de test onderwerpen, zijn ze nog niet consistent in het gemeten karakter”, aldus Bijleveld.

Karakter en voedselkeuze

Het karakter hangt volgens de onderzoekers ook samen met de voedselkeuze. Exploratieve types zijn continu op zoek naar het beste, makkelijk te verteren maar moeilijk te vinden voedsel, zoals garnaaltjes of schelpen met een dunne schaal. De meer afwachtende vogels daarentegen, zijn tevreden met lastiger te verteren en makkelijk te vinden voedsel, zoals schelpdieren met relatief weinig vlees en veel schelp. Bijleveld: “Uit de sporen die het dieet achterlaat in het bloed van de vogels konden we zien dat de oudere vogels, met een consistent karakter, ook heel consistent zijn in hun voedselvoorkeur. Jonge vogels hebben niet alleen een minder consequent karakter, maar zijn ook nog veel variabeler in hun voedselvoorkeur. Ze lijken te experimenteren door verschillende prooien te proberen, tot zelfs zeewier aan toe.”

Eerste ervaringen

Ersoy en collega’s concluderen in hun artikel dan ook dat het karakter van de kanoet in het eerste levensjaar wordt gevormd, op basis van de eerste ervaringen in de Waddenzee, nadat ze in de broedgebieden zijn opgegroeid op een maaltje van insecten. Wanneer ze in een volgend jaar weer terugkomen in de Waddenzee, hebben ze schijnbaar voedselvoorkeuren gevormd met het bijbehorende type karakter.

Flexibiliteit

Voor Bijleveld worden met dit onderzoek weer enkele puzzelstukjes rond gedrag van wadvogels op hun plek gelegd. “Het is fascinerend om te zien hoe jonge vogels nog flexibel reageren op hun omgeving en oudere vogels meer vastgebakken patronen hebben. Hoe dat evolutionair te verklaren is, in termen van flexibiliteit ten opzichte van een veranderende omgeving is dan weer vers twee. Blijkbaar loont het om je in de loop van je leven te specialiseren. Maar in een sterk veranderende omgeving zullen het dus de jonge vogels zijn die zich het makkelijkst kunnen aanpassen aan een nieuwe situatie met bijvoorbeeld heel ander voedsel.”