Tropisch wad om van te leren

Ecoloog dr. Roeland Bom onderzoekt de ongerepte Waddenzee van Oman. ‘Ik kwam ruim tien jaar geleden voor het eerst in het getijdegebied Barr al Hikman en wist niet wat ik zag! Aan het uiterste zuidoostpuntje van het Arabisch Schiereiland vonden we een tropische Waddenzee, waar de invloed van de mens nog minimaal was. Aan de bodem van de voedselketen groeit daar nog volop zeegras en aan de top zwemmen nog haaien en roggen en jagen prachtige krabplevieren op krabben. Die krabplevier is een mooie, zwart-witte vogel, een beetje zoals onze scholekster, maar dan met een enorme dolksnavel, waar hij grote krabben mee kan vangen en uit elkaar trekken.’

Eten en gegeten worden

‘Behalve aan die krabplevieren heb ik ook onderzoek gedaan aan de schelpen in het gebied. Die zijn over het algemeen een stuk steviger dan in onze Waddenzee, waardoor ze niet zo makkelijk te kraken zijn voor vogels die van schelpdieren houden. Ondanks die goede verdediging moeten ook de schelpdieren in Oman keuzes maken: ga ik veilig, dieper in de bodem leven waar ik moeilijker aan voedsel kan komen, of ga ik aan het oppervlak van de wadbodem leven waar ik makkelijker algen van de bodem kan eten maar waar ik ook makkelijker word gegeten.’

Voedselweb

‘Die samenhang tussen al het leven en de omgeving, dat is waar het om draait in de ecologie. Voor mij als waddenecoloog is er geen mooiere plek om dat te onderzoeken dan op het ongestoorde wad van Oman. Hier kan ik leren hoe een waddensysteem in elkaar zit wanneer de mens zich er níet al te nadrukkelijk mee bemoeit. En zoals Oman mij een bijzonder venster biedt op onze Waddenzee, zo biedt het gedicht van Rob Komen mij ook een compleet nieuwe kijk op mijn werk. Hij vertaalt het naar dagelijkse gevoelens, waarvan je je kunt afvragen of die schelpdieren uit mijn onderzoek die misschien ook wel hebben.’

Meer informatie over het onderzoek van Roeland Bom lees je hier.

Learning from tropical mudflats

Ecologist Dr Roeland Bom is studying a pristine equivalent of the Wadden Sea in the Sultanate of Oman. ‘I first visited the tidal mudflats of Barr al Hikman over ten years ago and didn’t know what I was seeing! At the far south-eastern tip of the Arabian Peninsula we found a tropical Wadden Sea where human influence was still minimal. At the bottom of the food chain it still has plenty of sea grass, and at the top there are still sharks and rays and amazing crab plovers hunting crabs. The crab plover is a beautiful black-and-white bird, a bit like the oystercatcher in the Netherlands, but with a huge dagger-like beak it uses to catch and dismember crabs.’

Eat or be eaten

‘Apart from the crab plovers, I’ve also studied the shellfish in the area. These are generally a lot tougher than in the Wadden Sea, which makes them harder to crack for birds that love shellfish. Despite these good defences, the Omani shellfish have to make choices too: do I live safely, deeper underground where it’s harder to find food, or do I live on the surface of the mudflats where I can eat algae more easily but where I’m also more likely to be eaten?’

Food web

‘This interplay between life and the environment is what ecology is all about. For me as a mudflat ecologist, there’s no better place to study this than on the pristine mudflats of Oman. Here I can learn how a mudflat system works when humans don’t interfere with it too much. And just as Oman gives me a special window onto the Wadden Sea, Rob Komen’s poem also gives me a completely new perspective on my work. He translates it into everyday feelings, which can make you wonder if the shellfish in my research might have those feelings too.’

More information about Roeland's research you will find here.