Tekst: Rob Buiter

Weerselementen funest 

Het lijkt de onderzoekers al met al niet erg meegezeten te hebben, met hun gezenderde kanoeten. Toch wil Piersma absoluut niet van een mislukking spreken. 'Na de beroemde kanoet Paula, die we bij wijze van eerste proef in 2016 bij Griend hebben gevangen en gezenderd, hebben we in 2017 een zestal vogels in Mauritanië gevangen en van een twee gram zwaar zendertje voorzien. Binnen de kortste keren waren al die vogels uit de lucht. Dat wil zeggen: hun zenders, want op een gegeven moment hebben we enkele van deze kerngezonde kanoeten gezien, nog mét de kleurringen die ze tegelijk met de zenders om kregen, maar zónder de zenders.' 

Bevestigingsmechanisme
Het blijkt dat het delicate bevestigingsmechanisme van de zenders niet bestand was tegen de elementen, vertelt Piersma. 'Zo'n minuscuul zendertje kun je natuurlijk niet gewoon met wat touwtjes omknopen. Er was een systeem bedacht met een gecoat metalen draadje, dat met een metalen clipje dicht moest worden geknepen. Maar daarbij beschadigde de coating en werd het draadje blootgesteld aan water en zout, waardoor het binnen de kortste keren doorroestte.'

Vervolgonderzoek noodzakelijk
Nadat de eerste vogels hun zenders kwijt waren geraakt werden er twee opnieuw gevangen en van een nieuwe zender met nieuw tuigje voorzien. Eén van die vogels bleef in West-Afrika hangen, waar zij zich nog volstrekt normaal lijkt te gedragen, getuige de signalen die van verschillende wadplaten komen. De andere is dus op de trek gesneuveld. Piersma: 'Een groter probleem dan de tuigjes voor de zenders vind ik de financiering van dit onderzoek. Van roestplekjes op draadjes en andere operationele problemen kunnen we veel leren, maar door een gebrek aan onderzoeksgeld kunnen we die lessen nu niet in de praktijk brengen. Er zijn nog zo veel vragen die ik graag zou beantwoorden aan de hand van zendervogels. De noodzaak is er ook, gezien de grote veranderingen in de wereld en in het klimaat. Maar zonder geld staat dit werk gewoon stil.'