Voorafgaand aan de T-0 meting: waar is de beste plek voor een kerf?
Om de locatie van de kerf te bepalen, is eerst een uitgebreide studie van de Texelse kust uitgevoerd. Aanvankelijk was één van de mogelijke locaties een al bestaande ondiepe natuurlijke kerf, even ten Noorden van Paal15. Om een idee te geven van hoe wind transport doorheen een kerf werkt, vindt u hieronder een drietal videoclips van zandtransport op een winderige dag in januari 2023 vanaf het strand door deze natuurlijke mini-kerf.
Blik op de kerf vanaf het strand:
Zandtransport door de kerf:
Zand bereikt het gebied achter de zeereep, het zogenaamde "grijze-duin" gebied:
Er is al enige ervaring met het aanleggen van kerven in de Nederlandse kust. Al deze ervaringen zijn gebundeld in de onlangs gepubliceerde "Handleiding voor dynamisering van de zeereep" (link naar PDF) Aan de hand van deze handleiding is een locatie in de zeereep uitgekozen even ten Zuiden van Paadje 14. Hier bestaat al een ondiepe 'natuurlijke' kerf doordat er een pad loopt dat door de voetgangers uitgediept wordt. Deze natuurlijk kerf laat --net als de mini-kerf even ten Noorden van Paal15-- al een beetje zand door.
De aan te leggen kerf zal even ten zuiden van dit paadje worden gegraven, door over een breedte van 60m, 'slechts' 2m zand te verwijderen. De ervaring leert dat de wind de kerf vervolgens verder zal uitdiepen om zodoende nog méér strandzand door de duinen te kunnen blazen.
Blik op de natuurlijke kerf even ten Zuiden van Paal15:
In november 2023 is door wetenschappers van VU Amsterdam en het NIOZ, in nauwe samenwerking met de collega's van Staatsbosbeheer een groot aantal zandvangers geplaatst in het gebied rond de beoogde kerflocatie. Totdat de kerf daadwerkelijk aangelegd wordt, de planning is nu: februari 2025, zal met behulp van deze zandvangers in detail worden bestudeerd hoeveel zand het gebied achter de zeereep bereikt en wat de eigenschappen van dit windgeblazen sediment zijn. Net als bij dergelijk aeolisch (wind-geblazen) transport van zand in Nationaal Park Zuid-Kennemerland verwachten we hier systematische veranderingen in korrelgrootte, korrelvorm en samenstelling waar te nemen. Zie de "Handleiding voor dynamisering van de zeereep" voor details. De eerste resultaten laten zien dat de zeereep verreweg het meeste zand ontvangt en dat er --zoals verwacht-- zeer weinig zand de zeereep kan passeren. De kerf zal daar zeker verandering in brengen!
Zandvangers in actie op de zeereep; een passieve vanger (bestaande uit een halve regenpijp op een houten paaltje) en een serie actieve vangers op verschillende hoogtes op een vrij bewegende mast die in de wind gehouden worden met behulp van een windvaan:
Contactpersonen:
Dr Maarten Prins (Vrije Universiteit Amsterdam)
Oeki Verhage (Vrije Universiteit Amsterdam)
Prof Dr Jan-Berend Stuut (NIOZ)
Voor meer informatie, zie de website van Staatsbosbeheer.